Warunkiem koniecznym do tego, aby dziecko mogło bez ograniczeń korzystać z oferty przedszkola jest jego pomyślna adaptacja do nowego środowiska.
Proces adaptacji przebiega u przedszkolaków bardzo różnie. Są dzieci, które bez problemu odnajdują się w nowej rzeczywistości, są również takie, które sobie z tym nie radzą. Płaczą, krzyczą, uciekają, trzymają się kurczowo rodziców, bardzo przeżywają moment rozstania z rodzicami, nie mogą nawiązać kontaktu z nauczycielem i dziećmi, ani nie potrafią zaakceptować zasad funkcjonowania w grupie rówieśniczej.
Pierwsze dni pobytu dziecka w przedszkolu nie są łatwe. Przedszkole i wszystko co się w nim znajduje jest dla dziecka obce, trudne i niezrozumiałe, a dramat rozstania z rodzicami często blokuje proces poznawania środowiska przedszkolnego. Dziecko bardziej koncentruje się na swoich emocjach i nie zwraca uwagi na nowe, przyjazne otoczenie. Im dłużej rodzic pociesza dziecko, przedłuża chwilę rozstania, tym gorzej dla niego samego i dziecka. Maluch po odejściu rodzica zostanie otoczony szczególną opieką ze strony nauczyciela, zainteresowany rozmową czy zabawą z rówieśnikami szybko zapomni o przykrym rozstaniu z rodzicami.
Pomyślna adaptacja małego przedszkolaka zależy nie tylko od nauczyciela, ale w dużym stopniu od rodziców. To oni muszą przygotować dziecko do nowych zmian i pomóc w maksymalnym zmniejszeniu kosztów adaptacji dziecka do nowych warunków. Rodzic powinien zachęcić dziecko do pójścia do przedszkola, ukazać korzyści z zabaw z rówieśnikami oraz czasu spędzonego w przedszkolu. Na pewno ułatwi to dziecku nawiązanie kontaktu z wychowawcą oraz grupą dzieci, będzie sprzyjać poznaniu nowego otoczenia, funkcji nowych pomieszczeń i sprzętów.
Wspomagajmy zatem malucha w stawianiu pierwszych kroków w przedszkolu, zachęcajmy do systematycznego uczęszczania do przedszkola, ukazujmy pozytywne aspekty pobytu w przedszkolu, zalety wspólnych zabaw z innymi dziećmi. Wpłyną one korzystnie na dziecko, zmienią jego emocjonalne nastawienie do przedszkola i ułatwią pomyślny przebieg procesu adaptacyjnego. Pamiętajmy, że współpraca domu rodzinnego z przedszkolem jest gwarantem sukcesu dziecka.
Oto kilka wskazówek dla Rodziców:
- uczestnicz z dzieckiem w zajęciach adaptacyjnych, które odbywają się w naszym przedszkolu i pomagają w zmniejszeniu kosztów adaptacji dziecka do warunków przedszkolnych;
- przygotuj dziecko do przedszkola, porozmawiaj o zaletach wspólnych zabaw z rówieśnikami i nauczycielem, innych korzyściach płynących z uczęszczania do przedszkola;
- zostawiaj dziecku więcej swobody w wykonywaniu czynności samoobsługowych, pozwól samodzielnie jeść, myć się, sprzątać zabawki i koniecznie je pochwal. To wzmocni u dziecka wiarę we własne siły, możliwości i umiejętności, utwierdzi w przekonaniu, że poradzi sobie w przedszkolu;
- zadbaj o wygodne ubranie dla dziecka, aby nie sprawiało mu problemu podczas samodzielnego rozbierania i ubierania się. Najwygodniejsze będą spódnice, getry, spodnie na gumkach i ciapy na rzepy;
- pozwól dziecku zabrać do przedszkola ulubioną maskotkę, będzie się z nią czuło bezpieczniej i pewniej. Nie dawaj drobnych zabawek czy przedmiotów, np. pieniędzy - grozi połknięciem;
- nie przedłużaj momentu rozstania z dzieckiem, żegnaj się szybko i powiedz, że po nie przyjdziesz. Nie mów, że wrócisz za kilka minut, lepiej wytłumacz, że teraz idziesz do pracy i przyjdziesz do przedszkola, kiedy skończysz pracę;
- jeśli obiecałeś, że przyjdziesz po obiedzie to dotrzymaj obietnicy. W przeciwnym razie dziecko straci do Ciebie zaufanie;
- nie zabieraj dziecka do domu, gdy płacze w szatni podczas rozstania. Jeśli choć raz tak postąpisz, dziecko uzna, że płaczem może zdziałać wiele na swoją korzyść;
- staraj się panować nad swoimi emocjami, bo dziecku bardzo szybko one udzielają się. Jeśli bardzo przeżywasz rozstanie z dzieckiem poproś innego członka rodziny o odprowadzanie dziecka do przedszkola przez jakiś czas;
- po rozstaniu z dzieckiem nie zaglądaj do sali, aby sprawdzić czy płacze, czy bawi się z innymi dziećmi. Gdy dziecko Cię zobaczy, to resztę dnia może spędzić przy drzwiach z nadzieją, że znów tam się pojawisz;
- nawiąż kontakt z nauczycielem, przekaż informacje o dziecku (np. ulubione zabawy, problemy emocjonalne, wychowawcze itp.);
- współpracuj z nauczycielem w zakresie ujednolicenia oddziaływań wychowawczo - dydaktycznych przedszkole - dom. Przyjmuj ze spokojem opinie i uwagi o dziecku nawet te trudne do zaakceptowania przez Ciebie, bo nie są one wynikiem negatywnego stosunku do dziecka, lecz troski o nie.
Anna Grabczak